Bedrijven worstelen met onvervulde vacatures en werkgevers halen alles dan ook uit de kast om nieuw personeel te werven. In zo’n situatie is het niet verwonderlijk dat bedrijven in de uitzend- en detacheringsbranche gouden tijden beleven. Maar die luxepositie zou ook wel eens kunnen omslaan. Want wat te doen als de economie nog erger afkoelt dan verwacht? Of als een disruptieve partij het businessmodel verandert?
De uitzend- en detacheringsbranche is de spreekwoordelijke kanarie in de kolenmijn: als de economie afkoelt, zijn zij vaak de eersten die dat merken. Maar is het ergste achter de rug en volgt er weer een opwaartse lijn? Dan zijn zij ook vaak de eersten die daarvan profiteren. ‘Ja, dat was inderdaad altijd het geval. Maar gezien de geopolitieke onzekerheid en onduidelijkheid over toekomstige wetgeving voor met name zzp’ers, is het momenteel moeilijk om een uitspraak te doen over de uitzend- en detacheringsbranche’, zegt Han Mesters, sectorbankier Zakelijke dienstverlening bij ABN AMRO.
‘Neem de krapte op de arbeidsmarkt: dat is zo’n groot probleem dat een lichte afkoeling van de economie dat niet snel gaat oplossen’, verwacht hij. ‘Werkgevers moeten momenteel zoveel moeite doen om nieuwe medewerkers te werven dat ze die waarschijnlijk niet zo snel zullen laten gaan, ook niet als hun omzet wat gaat dalen.’
Sterke toename van zzp’ers
De krapte op de arbeidsmarkt heeft de afgelopen jaren voor een extra flexibiliseringsslag gezorgd. Maar daar heeft de uitzend- en detacheringsbranche volgens Mesters maar voor een klein deel van kunnen profiteren. ‘Veel mensen hebben ervoor gekozen om als zzp’er aan de slag te gaan. In Nederland zijn er nu al meer dan 1,2 miljoen zzp’ers en dat aantal blijft snel groeien.’ Cijfers van het CBS ondersteunen dat: tussen het derde kwartaal van 2021 en hetzelfde kwartaal van 2022 groeide het aantal zzp’ers (van 15 tot 75 jaar) met 127.000.
Het kan bijna niet anders dan dat uitzendbureaus en detacheerbedrijven de uurtarieven vorig jaar flink hebben verhoogd.
Sander Kamstra, oprichter en directeur van Payt.
Duidelijke omzetgroei
Het kan bijna niet anders dan dat de uitzend- en detacheringsbranche last heeft van de almaar toenemende groep zzp’ers. Maar Sander Kamstra, oprichter en directeur van Payt, ziet dat nog niet echt terug in de cijfers. ‘Als ik naar de cijfers kijk van onze klanten die actief zijn in de uitzend- en detacheringsbranche, is duidelijk te zien dat ze in 2022 gedurende het gehele jaar betere omzetcijfers noteerden dan de voorgaande jaren. Opvallend daarbij is wel dat het gemiddelde factuurbedrag hoger lag dan de jaren ervoor, terwijl we ook signalen krijgen dat het aantal gefactureerde uren juist wat minder is geworden. Het kan dus bijna niet anders dan dat uitzendbureaus en detacheerbedrijven de uurtarieven vorig jaar flink hebben verhoogd.’
Nadenken over meerwaarde
‘Op dit moment kan dat inderdaad nog, hogere uurtarieven rekenen. Maar uitzendbureaus en detacheringsbureaus moeten wel goed nadenken over welke meerwaarde ze precies hebben’, benadrukt Pieter Leenman. Hij is de oprichter en CEO van Maqqie, dat zich het best laat omschrijven als een platform dat inspeelt op de digitalisering van de arbeidsmarkt. ‘Werving en selectie, CAO’s, wetgeving, arbeidscontracten, payrolling, opleidingen, mobiliteit en huisvesting: dat zijn allemaal zaken waar een werkgever mee te maken krijgt. Met ons platform spelen we daarop in door niet alleen veel HR-taken over te nemen, maar ook zoveel mogelijk bijkomende zaken. Vandaar ook dat we al jaren gebruikmaken van de diensten van Payt, want dat platform maakt het factureringsproces veel makkelijker en overzichtelijker. Dat sluit helemaal aan bij onze missie.’
Nog maar weinig uitzenders en detacheerders hebben door dat we aan de vooravond van een grote transformatie staan.
– Pieter Leenman, oprichter en CEO van Maqqie.
Grote transformatie
‘Dankzij de digitalisering ontstaat er veel meer transparantie op de arbeidsmarkt’, vervolgt hij. ‘Nog maar weinig uitzenders en detacheerders hebben door dat we aan de vooravond van een grote transformatie staan. Daarbij is de grote vraag wat zij straks precies te bieden hebben. Even kort door de bocht: alleen vertrouwen op je database met mensen die je kunt uitzenden of detacheren, is dan echt niet meer genoeg.’
Het valt me op dat werkgevers ondanks de krapte op de arbeidsmarkt nog steeds hoge eisen stellen aan kandidaten.
– Han Mesters, sectorbankier Zakelijke dienstverlening bij ABN AMRO.
Strategische personeelsplanning
Dat de uitzend- en detacheringsbranche straks de boot wel eens zou kunnen gaan missen, is ook iets waar Mesters voor waarschuwt. Maar hij ziet daarbij ook meteen kansen: ‘Er worden momenteel veel eisen aan werkgevers gesteld. Zo moeten ze voldoen aan de wet Arbeidsmarkt in balans, de WAB. En het valt me op dat werkgevers ondanks de krapte op de arbeidsmarkt nog steeds hoge eisen stellen aan kandidaten. Ze zoeken een schaap met vijf poten. Bedrijven in de uitzend- en detacheringsbranche kunnen daarop inspelen door zich te profileren als partij die werkgevers helpt met strategische personeelsplanning en alles wat daarbij komt kijken. Daarbij zouden ze kandidaten die nog niet aan alle eisen voor een bepaalde functie voldoen, kunnen klaarstomen om daar wel voor in aanmerking te komen.’
Disruptief
‘Ja, precies: wendbaarder worden!’, vat Leenman het verhaal van de sectorbankier heel kort samen. ‘Op die manier zouden uitzenders en detacheerders meer waarde aan de keten toevoegen. Daarbij zou het ook helpen als ze wat verder vooruitkijken. Veel uitzenders en detacheerders verdienen momenteel goed en maken zich nog niet zo druk over de toekomst. Maar zoals gezegd: de arbeidsmarkt gaat de komende jaren drastisch veranderen, op een disruptieve manier. Wie daar niet in meegaat en op de oude voet door blijft gaan, krijgt het straks héél lastig.’
De Payt-tip voor uitzenders en detacheerders
Bij het doorspitten van de cijfers over 2022 zag Kamstra iets opmerkelijks. ‘Uitzenders en detacheerders zijn vorig jaar minder vaak een incassozaak opgestart. Toch ging het alles bij elkaar wel over veel meer geld. Een verdubbeling zelfs ten opzichte van 2021. Kennelijk worden de facturen met hogere bedragen minder goed betaald. Mijn tip is dan ook om niet te lang te wachten met factureren: in plaats van één factuur met een groot bedrag krijgt de klant dan meerdere facturen met bedragen die hij of zij wel meteen kan betalen. Bij andere branches gebeurt dat al: zo zagen we in het laatste kwartaal van 2022 dat daar het gemiddelde factuurbedrag met zo’n vijftien procent was gedaald. Dat is een kwestie van risicomanagement.’
Publicatie FD.nl: 20-02-2023
